મુંબઈ સિરિયલ બ્લાસ્ટ: 31 વર્ષ પૂર્ણ
મુંબઈ સીરિયલ બલાસ્ટ શુક્રવાર, 12 માર્ચ, 1993ના રોજ, બપોરે 1:30 થી 3:40 વાગ્યાની વચ્ચે, શહેર તબાહીના દ્રશ્યમાં ફેરવાઈ ગયું હતું. એક સાથે 12 બ્લાસ્ટ થયા હતા. સત્તાવાર અહેવાલો અનુસાર, આ વિસ્ફોટોમાં 257 લોકોના મોત થયાં હતાં, જ્યારે 713 લોકો ઘાયલ થયા હતા.
એક પછી એક 13 બોમ્બ વિસ્ફોટો શહેરની ઓળખ આપતી ઈમારતોને નિશાન બનાવ્યા.
આર્થિક પ્રવૃત્તિનું પ્રતીક બોમ્બે સ્ટોક એક્સચેન્જ પહેલું લક્ષ્ય બન્યું.
આ વિસ્ફોટોના પડઘા દક્ષિણમાં એર ઈન્ડિયા બિલ્ડિંગથી લઈને પશ્ચિમમાં લેન્ડ એન્ડમાં આવેલી સી રોક હોટેલ સુધી સંભળાયા હતા. લેન્ડ્સ એન્ડ એ જમીનનો એક ભાગ છે જે દરિયામાં જાય છે.
બોલિવૂડ હસ્તી વી શાંતારામની માલિકીનું પ્લાઝા સિનેમા અને બિરલા પરિવારનું સેન્ચ્યુરી બજાર કાટમાળથી તણાઈ ગયું હતું.
જમણેરી પક્ષ શિવસેનાનું મુખ્યમથક હુમલાઓ માટે સ્વાભાવિક લક્ષ્ય હતું કારણ કે તેઓ ડિસેમ્બર 1992 અને જાન્યુઆરી 1993માં કોમી રમખાણોનો બદલો લેવા માટે કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં મોટી સંખ્યામાં મુસ્લિમો માર્યા ગયા હતા.
ડિસેમ્બર 1992માં હિન્દુ કટ્ટરપંથીઓ દ્વારા અયોધ્યામાં બાબરી મસ્જિદના ધ્વંસને કારણે મુંબઈમાં આ રમખાણો ફાટી નીકળ્યા હતા.
આ રમખાણોને કારણે મુંબઈનું માનસ પહેલેથી જ વિભાજિત થઈ ગયું હતું.
સાંપ્રદાયિકતા આર્થિક સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે અને ઐતિહાસિક રીતે આર્થિક પ્રવૃત્તિ બોમ્બેની કરોડરજ્જુ રહી છે. આથી આ આગ ટૂંક સમયમાં ઠંડી પડી ગઈ હતી.
શહેરની બહાદુર શાંતિ સમિતિઓના પ્રયાસોને કારણે આ બન્યું. બીજું કારણ એ છે કે મુસ્લિમ સપ્લાયર્સ અને મજૂરો વિના હિન્દુ વેપારીઓ અહીં કામ કરી શકતા ન હતા.
1993ના વિસ્ફોટોમાં 257 લોકોના મોત થયા હતા અને 1400 લોકો ઘાયલ થયા હતા. આ વિનાશ મુંબઈની ચેતના માટે પણ ભારે ફટકો સાબિત થયો.
