દુનિયાના સર્વાધિક પ્રાચીન જૈન ધર્મ અને દર્શનને શ્રમણોંનો ધર્મ કહે છે. કુલકરોંની પરમ્પરા પછી જૈન ધર્મમાં ક્રમશ: ચોવીસ તીર્થંકર, બાર ચક્રવર્તી, નવ બળભદ્ર, નવ વાસુદેવ અને નવ પ્રતિ વાસુદેવ મળીને કુલ 63 પુરુષ થયા છે. 24 તીર્થંકરોંનો જૈન ધર્મ અને દર્શનને વિકસીત અને વ્યવસ્થિત કરવા મહત્વપૂર્ણ યોગદાન રહ્યું છે.
ચોવીસ તીર્થંકર : (1) ઋષભ, (2) અજિત, (3) સંભવ, (4) અભિનંદન, (5) સુમતિ, (6) પદ્મપ્રભ, (7) સુપાર્શ્વ, (8) ચંદ્રપ્રભ, (9) પુષ્પદંત, (10) શીતલ, (11) શ્રેયાંશ, (12) વાસુપૂજ્ય, (13) વિમલ, (14) અનંત, (15) ધર્મ, (16) શાંતિ, (17) કુન્થુ, (18) અરહ, (19) મલ્લિ, (20) મુનિવ્રત, (21) નમિ, (22) નેમિ, (23) પાર્શ્વનાથ ઔર (24) મહાવીર.
બાર ચક્રવર્તી : (1) ભરત, (2) સગર, (3) મઘવા, (4) સનતકુમાર, (5) શાંતિ, (6) કુન્થુ, (7) અરહ, (8) સુભૌમ, (9) પદમ, (10) હરિષેણ, (11) જયસેન ઔર (12) બ્રહ્મદત્ત.
નવ બળભદ્ર : (1) અચલ, (2) વિજય, (3) ભદ્ર, (4) સુપ્રભ, (5) સુદર્શન, (6) આનંદ, (7) નંદન, (8) પદમ ઔર (9) રામ.
નવ વાસુદેવ : (1) ત્રિપૃષ્ઠ, (2) દ્વિપૃષ્ઠ, (3) સ્વયમ્ભૂ, (4) પુરુષોત્તમ, (5) પુરુષસિંહ, (6) પુરુષપુણ્ડરીક, (7) દત્ત, (8) નારાયણ ઔર (9) કૃષ્ણ.
નવ પ્રતિ વાસુદેવ : (1) અશ્વગ્રીવ, (2) તારક, (3) મેરક, (4) મુધ, (5) નિશુમ્ભ, (6) બલિ, (7) પ્રહલાદ, (8) રાવણ ઔર (9) જરાસંઘ.
ઉક્ત શલાકા પુરુષોં દ્વારા ભૂમિ પર ધર્મ, અર્થ, કામ અને મોક્ષના દર્શનની ઉત્પત્તિ અને ઉત્થાનને માનવામાં આવે છે. ઉપરમાંથી ખાસ કરીને બધાની ઐતિહાસિક પ્રામાણિકતા સિદ્ધ છે. જૈન ભગવાન રામને બળભદ્ર માને છે અને ભગવાન કૃષ્ણની ગણતરી નવ વાસુદેવમાં કરે છે. ઉપરના ત્રેસઠ શલાકા પુરુષોંના ઇતિહાસને ક્રમાનુસાર લખવાની જરૂરત છે. ઇતિ. નમો અરિયાણં.
